رواج و تأثیرات سندروم عقده سیندرلا در میان دختران جوان: یک تحلیل اجتماعی
سندروم عقده سیندرلا یک مشکل روانی-رفتاری است که به باورهای غیرواقع‌بینانه و آرزوهای دست‌نیافتنی دختران جوان درباره ازدواج و زندگی مشترک اشاره دارد. این سندروم با الگوبرداری از داستان معروف سیندرلا، به دنیای فانتزی و خیال‌انگیز دختران اشاره دارد که در آن، ازدواج به‌عنوان یک راه حل جادویی برای حل تمامی مشکلات زندگی دیده می‌شود. بسیاری از دختران تحت تاثیر این باورها، انتظارات غیرواقعی از زندگی مشترک دارند و در نتیجه این انتظارات می‌تواند منجر به نارضایتی و حتی طلاق شود.
در سال‌های اخیر، رواج هشتگ‌های مربوط به این موضوع در شبکه‌های اجتماعی نیز توجه‌ها را به این پدیده جلب کرده است. این مفاهیم در بین نسل جوان، به‌ویژه دختران، به‌طور فزاینده‌ای رشد کرده و باعث شده تا بسیاری از جوانان، برای دستیابی به زندگی‌ای ایده‌آل و کاملاً فانتزی، دیدگاه‌های غیرواقعی به ازدواج و رابطه‌های عاطفی پیدا کنند.
زندگی هایی که تحت تأثیر انتظارات غیرواقعی از ازدواج قرار میگیرند
رواج سندروم عقده سیندرلا میان دختران جوان باعث شده تا برخی افراد به انتظارات غیرواقعی از ازدواج دچار شوند. در ویدئویی که اخیراً در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، یکی از روانشناسان اشاره کرد که بسیاری از دختران بعد از ازدواج، به‌ویژه در جوامعی مانند ایران، دچار سرخوردگی و نارضایتی می‌شوند. این به دلیل انتظارات افسانه‌ای آن‌ها از ازدواج است که به‌دنبال یافتن یک “پرنس” که تمام مشکلات آن‌ها را حل کند، به زندگی مشترک وارد می‌شوند. با این حال، پس از ازدواج، این دختران متوجه می‌شوند که ازدواج، برخلاف تصورشان، نه‌تنها مشکلاتشان را حل نمی‌کند بلکه خود منبع جدیدی از چالش‌ها و مسائل است.
این روند منجر به افزایش آمار طلاق و نارضایتی‌های زناشویی می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که در بسیاری از موارد، یکی از دلایل نارضایتی در روابط زناشویی، عدم شناخت صحیح از واقعیت‌های زندگی مشترک است. در این بین، عواملی مانند انتظارات غیرمنطقی و عدم بلوغ فکری می‌تواند منجر به بحران‌های عاطفی و روانی شود.
گسترش سندروم عقده سیندرلا: از غرب تا ایران
این سندروم برای اولین بار توسط نویسنده آمریکایی «کولت داولینگ» در سال ۱۹۸۱ در کتاب خود با نام “عقده سیندرلا” مطرح شد. او در این کتاب به این موضوع پرداخت که بسیاری از دختران جوان در جوامع غربی، در پی آرزوهای غیرواقعی از ازدواج هستند، به‌طوری‌که تصور می‌کنند یک روز مردی سوار بر اسب سفید به زندگی آن‌ها وارد می‌شود و مشکلاتشان را حل می‌کند. این پدیده به مرور زمان به ایران نیز منتقل شده و در فرهنگ جوانان ایرانی نیز رواج یافته است.
در بررسی‌های آسیب‌شناسی اجتماعی نیز نشان داده شده که یکی از دلایل اصلی طلاق در ایران، عدم شناخت کافی طرفین از یکدیگر و نداشتن بلوغ عاطفی قبل از ازدواج است. بسیاری از دختران به‌ویژه در سنین پایین، با تصور زندگی فانتزی و در جستجوی “پرنسس” بودن، به ازدواج می‌پردازند، بدون اینکه آمادگی و شناخت کافی از مسئولیت‌های زندگی مشترک داشته باشند.
پسرانی که در تله خودپرنسس بینی گرفتار شده اند
در کنار رواج سندروم عقده سیندرلا میان دختران، اصطلاح «پسر پرنسس» نیز در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه اینستاگرام در حال گسترش است. این اصطلاح برای توصیف پسرانی استفاده می‌شود که تمایلی به پذیرش مسئولیت‌های زندگی و خانواده ندارند و به نوعی در تلاش هستند تا زندگی راحت‌تری بدون تعهدات سنگین داشته باشند. این نوع نگاه به مردان و پسران به‌ویژه در دنیای مجازی، سبب ایجاد نقدهایی از سوی دختران و جامعه‌شناسان شده است.
سعید معیدفر، جامعه‌شناس ایرانی، اشاره کرد که این تغییرات در سبک زندگی و ارزش‌ها نشان‌دهنده یک تحول اجتماعی در حال وقوع است که برخلاف روندهای سنتی است. در گذشته، مردان موظف بودند تا تعهداتی نسبت به همسر و خانواده خود داشته باشند، اما امروز مشاهده می‌کنیم که بسیاری از پسران از قبول مسئولیت‌های اجتماعی و خانوادگی خودداری می‌کنند. این روند نیز بر نگرش‌های دختران نسبت به انتخاب همسر تأثیر گذاشته است.
رواج سندروم عقده سیندرلا در عصر مصرف گرایی و رسانه های اجتماعی
بر اساس تحقیقات انجام‌شده توسط مجید ابهری، رفتارشناس اجتماعی، یکی از دلایل اصلی رشد سندروم عقده سیندرلا در میان دختران، تکیه بر ارزش‌های مادی و مصرف‌گرایانه است. این رویکرد به زندگی به‌ویژه در نسل جوان، باعث شده تا دختران در جستجوی مردانی باشند که تنها از نظر ظاهری و مالی ایده‌آل به نظر برسند، نه از نظر عاطفی و انسانی. او اشاره کرد که ترویج زندگی‌های فانتزی در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و نمایش زندگی‌های غیرواقعی، موجب شکل‌گیری تصورات اشتباه و انتظارات غیرمنطقی در میان جوانان شده است.
در این میان، بسیاری از دختران و پسران به جای تمرکز بر ارزش‌های عاطفی و انسانی، به معیارهای مادی و ظاهری بیشتر توجه می‌کنند. این روند نه‌تنها منجر به تأخیر در ازدواج می‌شود، بلکه باعث ایجاد تنش‌های روانی و اجتماعی نیز می‌گردد. همچنین، به‌ویژه در ایران، ظهور پدیده‌هایی مانند “شوگر ددی” و “شوگر مامی” نیز به گسترش این تفکر و نگاه‌های مادی در روابط دامن زده است.
بررسی پژوهش های جامعه شناختی در ایران
در پژوهشی که در سال ۱۳۹۷ توسط بنیاد علوم رفتاری انجام شد، نتایج نشان داد که ۶۰ درصد از دختران در سنین ازدواج دچار سندروم عقده سیندرلا هستند. این پژوهش در شهرهای تهران، رشت، اصفهان و ابهر انجام شد و نتایج آن نشان‌دهنده اهمیت آموزش و آگاهی‌رسانی در زمینه ازدواج و شناخت صحیح از آن بود.
راهکارهای مقابله با سندروم عقده سیندرلا
برای مقابله با این پدیده، نیاز به اقدامات فرهنگی و آموزشی در سطح جامعه وجود دارد. از جمله راهکارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آموزش صحیح و اولیه به خانواده‌ها و دختران جوان در خصوص واقعیت‌های ازدواج و زندگی مشترک.
- ترویج دیدگاه‌های عاطفی و انسانی به جای تأکید بر ظواهر مادی و اقتصادی.
- انتخاب همسر بر اساس اصول اخلاقی، پاکدامنی و سلامت شخصیتی، نه تنها جذابیت ظاهری یا وضعیت مالی.
نتیجه گیری
سندروم عقده سیندرلا یک پدیده پیچیده است که در جوامع مختلف به‌ویژه ایران رواج یافته و تأثیرات منفی زیادی بر زندگی‌های فردی و اجتماعی دارد. این پدیده به‌ویژه در میان دختران جوان و به دلیل انتظارات غیرواقعی از ازدواج مشاهده می‌شود و می‌تواند به بحران‌های روانی و طلاق منجر شود. برای مقابله با این مشکل، نیاز به آموزش و آگاهی‌رسانی در خصوص واقعیت‌های زندگی مشترک و ترویج الگوهای عاطفی و انسانی داریم. این اقدامات می‌توانند به ایجاد روابط زناشویی سالم‌تر و پایدارتر کمک کنند.
لینک کوتاه این خبر: https://letafat.net/?p=5675
